Dziwny mózg ośmiornicy
To, co odróżnia naszą planetę od tych, które znamy (na razie), to obecność niezliczonych form istot żywych, wszystkich różniących się od siebie. Jednak w wodach Ziemi istnieją stworzenia, które często porównuje się do obcych: ośmiornice.
Anil Seth, brytyjski neurobiolog, zgadza się co do unikalności ośmiornicy. Myślcie tylko o teoriach, które identyfikują te stworzenia jako pochodzące z innej planety. Oczywiście, dowodów na ziemskie pochodzenie tych stworzeń jest zdecydowanie zbyt wiele, a niedawno do nich dołączył kolejny, a to dzięki grupie naukowców pod przewodnictwem biologa systemowego, Nikolausa Rajewskyego, z Max-Delbrück-Center for Molecular Medicine.
W mózgu ośmiornicy odkryto cechę wspólną z mózgiem człowieka: bogaty zasób mikroRNA w tkance nerwowej. Układ nerwowy głowonogów jest bardzo obszerny i rozgałęziony, z aż 500 milionami neuronów rozsianymi po ich mackach. Każde ramię jest autonomiczne i zdolne do podejmowania decyzji w sposób niezależny; miałaby tego dowodzić wysoka reaktywność kończyny nawet po jej odcięciu.
Ponadto ośmiornice i inne głowonogi są w stanie modyfikować swoje sekwencje RNA w rekordowym tempie, aby jak najlepiej dostosować się do środowiska, w którym się znajdują. Zazwyczaj, aby informacja przekazywana przez RNA zmieniła się, musiałaby istnieć precyzyjna instrukcja od DNA.
Zespół Rajewskyego przeanalizował 18 próbek (pochodzących od martwych ośmiornic), a następnie sekwencjonował RNA Octopus vulgaris, ośmiornicy zwyczajnej. W badaniu obserwowano również Octopus bimaculoides z Kalifornii i Euprymna scolopes z Hawajów.
Było naprawdę wiele modyfikacji RNA, ale nie na obszarach, które uważamy za istotne, wyjaśnia Rajewsky.
To, co zespół odkrył, to fakt, że ośmiornice mają dużą koncentrację mikroRNA. MikroRNA to niekodujące cząsteczki RNA, które są silnie zaangażowane w regulację ekspresji genów, wiążąc się z większymi cząsteczkami RNA, aby pomóc komórkom syntezować potrzebne białka.
Fakt, że te rodziny mikroRNA zostały zachowane w ośmiornicy, jak również miejsca wiązań RNA, sugeruje, że nadal odgrywają one rolę w biologii ośmiornicy; jednak jaki cel realizują, jest nadal zagadką dla naukowców.